Γράφει ο Μιχάλης Καβουκλής
Οκτώβριος ξανά… πριν δύο χρόνια μιλήσαμε για τις splatter ταινίες με την ευκαιρία του Halloween. Όμως, αμελήσαμε να εξετάσουμε τι πραγματικά είναι το Halloween. Η Γιορτή των Αγίων Πάντων, για τις δυτικές εκκλησίες, είναι μία εξαιρετικά σημαντική ημέρα με την 1η Νοεμβρίου να είναι αργία σε πολλές Καθολικές χώρες. Στις ΗΠΑ, ο εορτασμός γίνεται την παραμονή (All Hallows Evening à Halloween).
Το παγανιστικό Samhain σηματοδοτούσε το τέλος του θέρους και την αρχή του χειμώνα κατά την κελτική παράδοση. Η τάση των πρώτων Χριστιανών να εντάσσουν μεγάλες χριστιανικές εορτές κοντά και πάνω στις παγανιστικές, δεν εξαιρεί και αυτή την περίπτωση. Με τον Νέο Κόσμο να είναι καταφύγιο ελευθερίας για κάθε λογής διωκόμενους (παγανιστές, αιρετικούς, θρησκόληπτους, άθεους, υπερεθνικιστές κ.τ.λ.) από την Γηραία Ήπειρο, η γιορτή, που είχε υποτονίσει για αιώνες, βρήκε μία νέα άνθιση στα τέλη του 19ου αιώνα με τις μαζικές μεταναστεύσεις Σκώτων και Ιρλανδών.
Με πολλά μπολιάσματα από τις διαφορετικές παραδόσεις των Ευρωπαίων, προσαρμοσμένες στις νέες ιδέες και αντιλήψεις της Αμερικής, το Halloween σταδιακά έγινε μία ακόμη Αμερικάνικη εορτή, ένας λαϊκός εορτασμός, μία αθώα παιδική δραστηριότητα ή απλά σημείο αναφοράς για τα ρομαντικά και γοτθικά έργα των αμερικανών συγγραφέων του είδους, των σκηνοθετών και σεναριογράφων κ.ο.κ. Και φυσικά, μία από τις καλύτερες ευκαιρίες για μαζική υστερία και μπίζνες!
Το περίφημο “Treat-or-Trick” (Κέρασμα ή Πείραγμα), όπου μικρά μασκαρεμένα παιδιά, συνήθως με τις πιο γκροτέσκες εκδοχές μιας αμφίεσης, γυρνάνε πόρτα-πόρτα και καλούν τους ενοίκους να τα κεράσουν γλυκά αλλιώς θα τους «πειράξουν», είναι αυτονόητο ότι συντηρεί την βιομηχανία κοστουμιών της Αμερικής, συνεισφέρει στην βιομηχανία γλυκισμάτων με όλες τις ειδικές εκδόσεις σε σχήματα νυκτερίδας, μαύρης γάτας, κολοκύθας κ.ο.κ. Τα σπίτια, τα εμπορικά καταστήματα, μέχρι και οι Disneylands διακοσμούνται ανάλογα, κάθε τηλεοπτική εκπομπή ή σειρά που σέβεται τον εαυτό της έχει επεισόδιο ή θεματολογία αντίστοιχη (συνήθως μία εμπλοκή με το υπερφυσικό) και κάθε κανάλι έχει αφιερώματα με ταινίες τρόμου. Κορυφαίο παράδειγμα είναι η 24ετής πλέον παράδοση, που θέλει ένα από τα πρώτα επεισόδια κάθε σεζόν της σειράς «The Simpsons» να είναι ένα ειδικό επεισόδιο με τίτλο «TreeHouse of Horror», μία τριλογία μακάβριων μικρού μήκους ταινιών που εμπνέονται από το Edgar Alan Poe, τον Όργουελ, ταινίες και σειρές τρόμου, gothic λογοτεχνία και άλλες «μη συμβατές» κοσμοθεωρίες.
Όπως και πολλά άλλα, η αμερικανική εκδοχή του Halloween έχει κατακτήσει τον κόσμο, και εξαπλώνεται έντονα ειδικά σε χώρες που δεν εορτάζουν τις Απόκριες, την άλλη διάσημη γιορτή των μασκαρεμένων. Και στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ντόπιοι λαοί απλά αμερικανοποιούν τις τοπικές εορτές και παραδόσεις που συμπίπτουν ή προσιδιάζουν με το Halloween. Εσείς θα τιμήσετε με κάποιο τρόπο το Halloween φέτος;
Το παρόν δημοσιεύθηκε πρωτότυπα στο τεύχος 68 του περιοδικού «Λωτός», στα πλαίσια της συνεργασίας του με το rhodes.online.