Γράφει ο Μιχάλης Καβουκλής
Κάθε τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου, οι ΗΠΑ εορτάζουν την Ημέρα του Martin Luther King, Jr., του μεγαλύτερου ίσως ηγέτη του αμερικανικού κινήματος των αστικών δικαιωμάτων και μιας καθοριστικής μορφής στην παγκόσμια ιστορία που πάλεψε υπέρ της ισότητας και κατά του ρατσισμού. Αλλά αυτό το αμεριΚάλτσουρ, δεν αφορά τον μεγάλο Αφρο-Αμερικανό. Αφορά μία από τις αγαπημένες του τηλεοπτικές σειρές.
Δεκαετία του 1960. Κινήματα των δικαιωμάτων, Αντιπολεμικά Κινήματα, Δολοφονία Kennedy, Πόλεμος στο Βιετνάμ, Η Μάχη για την Κατάκτηση του Διαστήματος, ο Ψυχρός Πόλεμος και οι τεταμένες σχέσεις ΗΠΑ και ΕΣΣΔ. Το 1966, ξεκινά η προβολή μίας ακόμη τηλεοπτικής σειράς. Οι κεντρικοί ήρωες είναι δύο λευκοί αμερικάνοι, ένα ημί-αιμος, μία αφρο-αμερικάνα, ένας Σκωτσέζος, ένας Ιάπωνας και ένας Ρώσος. Όχι, δεν πρόκειται για μια κλασική ιστορία με τους αμερικάνους ήρωες να πολεμάν τους κακούς Ιάπωνες και τους τρισκάκιστους Σοβιετικούς. Όλοι οι προαναφερόμενοι αποτελούν τους αξιωματικούς του USS-Enterprise και φυσικά η σειρά είναι το Star Trek του Gene Roddenberry.
Λίγα χρόνια μετά την κρίση του Κόλπου των Χοίρων, με την ισότητα να μην είναι αυτονόητη, ο πρωτοπόρος τηλεοπτικός δημιουργός παρουσιάζει μία κοινωνία τριακόσια χρόνια μετά. Η Γη είναι ενωμένη μαζί με άλλους πλανήτες, σε μία ειρηνική, δημοκρατική και φιλελεύθερη κοινωνία, που ο φυλετικός ρατσισμός, η ανισότητα των φύλων, είναι ξεχασμένα εδώ και καιρό, αν όχι ταμπού. Η τεχνολογία έχει προαχθεί, η Ηνωμένη Ομοσπονδία Πλανητών έχει εγκαθιδρυθεί και εγγυάται την ισότητα και τη ισονομία μεταξύ των δεκάδων εξωγήινων ειδών. Πρωταρχικό ρόλο σε αυτό παίζει ο Αστροστόλος (Starfleet), μία συνδυασμένη μετεξέλιξη αυτού που αντιλαμβανόμαστε σήμερα μεμονωμένα ως στρατού, επιστήμης και διπλωματίας, καθώς ο κύριος ρόλος του είναι η εξερεύνηση του διαστήματος, η άμυνα, η διπλωματία και η επιστημονική έρευνα. Σήμερα, όλα αυτά μπορεί να φαντάζουν αστεία, αλλά όταν ακούγονταν στην Αμερική του 1966-69 ήταν εξαιρετικά ανατρεπτικά.
Το Star Trek πρότεινε μία διαφορετική κοινωνία, με κεντρικό πυλώνα ένα μιλιταριστικού τύπου οργανισμό που σκοπό είχε την κατάκτηση της γνώσης και τη βελτίωση της ζωής όλων. Δεν υπάρχει οικονομία με την έννοια του καπιταλισμού. Κάθε ένας εργάζεται εκεί που του αρέσει, εκεί που είναι κατάλληλος και εκεί που προσφέρει. Προάγεται αντικειμενικά και κάθε ένας κερδίζει αρκετά ώστε να ζει άνετα και να χαίρεται και όλες τις απολαύσεις του. Η ισότητα μεταξύ των ανθρώπων είναι δεδομένη. Μια ιδιότυπη κομμούνα, που στο άτομο επιτρέπεται να μεγαλουργεί. Το πιο σοκαριστικό γεγονός της: ένα από τα πρώτα και το πιο προβεβλημένο διαφυλετικό φιλί στην ιστορία της Αμερικανικής Τηλεόρασης που απέφερε δριμείες αντιδράσεις: αυτό μεταξύ του λευκού Captain Kirk (William Shatner) και της μαύρης Αξιωματικού Uhura (Nichelle Nichols).
Ο Martin Luther King, Jr. είχε διακρίνει την επιρροή και την δημοφιλία του Star Trek. Όταν η Nichols αποφάσισε να αποχωρήσει από τη σειρά μετά την πρώτη σεζόν, εκείνος την απέτρεψε: πρώτη φορά μαύρη γυναίκα ηθοποιός κατείχε πρωταγωνιστικό ρόλο που δεν ήταν στερεότυπο αφροαμερικανού (Black role). Για πρώτη φορά, μέσα από μία δημοφιλή σειρά, ο κόσμος έβλεπε ότι οι μαύροι μπορούν να είναι αξιωματικοί, δικηγόροι, ρόλοι που είχαν μέχρι τότε λευκοί. Αξίζει να παρακολουθήσετε τη μαρτυρία της ηθοποιού: http://bit.ly/1bgpVXk. Η αναφορά μας στο Star Trek δεν τελειώνει εδώ! Το Star Trek έχει αφήσει πίσω μία τεράστια κληρονομιά και έχει εμπνεύσει δεκάδες τεχνολογικές ανακαλύψεις που κάνουν τη ζωή μας καλύτερη σήμερα. Είμαστε τουλάχιστον δύο αμεριΚάλτσουρ πριν το τέλος της αναφοράς μας!
Μία συνεργασία του Λωτού με το rhodes.online
