Θέλουμε και διεκδικούμε την επιμήκυνση της προσοχής για τα νησιά μας. Πρέπει να έχουν την προσοχή που αξίζουν 365 μέρες το χρόνο», αυτό τόνισε από το Βήμα του Τακτικού Συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) που διεξάγεται στο Βόλο (21-23/11/2022), ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου & Δήμαρχος Ρόδου, Αντώνης Β. Καμπουράκης, επισημαίνοντας ότι «τα νησιά μας δεν είναι βαρίδια για την Ελλάδα αλλά αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα και από γεωπολιτική και από οικονομική άποψη. Είναι τόποι ζωντανοί, με φιλότιμους κι εργατικούς ανθρώπους, στους οποίους αξίζει να νιώθουν ίσοι πολίτες και όχι πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Ούτε πρέπει να κερδίζουν την προσοχή όλων μόνο κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν για να καταμετρηθούν τα έσοδα που εισφέρουν στα δημόσια ταμεία και μετά να ξεχνιούνται».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της εισήγησης του κ. Αντώνη Β. Καμπουράκη:
«Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Είναι ξεχωριστή χαρά και τιμή για μένα να βρίσκομαι στο βήμα της Γενικής Συνέλευσης της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας για να μεταφέρω ως Πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, τη φωνή των νησιών μας. Τη φωνή των νησιωτών μας. Τη φωνή της ακριτικής Ελλάδας που αγωνιά, που αγωνίζεται, που παλεύει καθημερινά για να ξεπερνά εμπόδια και να μπορεί να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον.
Πριν από 10 μέρες οι αιρετοί εκπρόσωποι των νησιών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με τριετή καθυστέρηση λόγω της πανδημίας, πραγματοποιήσαμε στην Αθήνα, το πρώτο Τακτικό Συνέδριο της παρούσας αυτοδιοικητικής θητείας των μελών της Γενικής Συνέλευσης της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (Π.Ε.Δ.) Νοτίου Αιγαίου. Και μόνο το γεγονός της αναγκαστικής επιλογής της Αθήνας για τη διοργάνωση του Συνεδρίου μας, αναδεικνύει τα μεγάλα προβλήματα ενδοσυγκοινωνίας που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας.
Τα νησιά μας δεν είναι βαρίδια για την Ελλάδα. Το αντίθετο. Είναι συγκριτικό πλεονέκτημα και από γεωπολιτική και από οικονομική άποψη. Είναι τόποι ζωντανοί, με φιλότιμους κι εργατικούς ανθρώπους, στους οποίους αξίζει να νιώθουν ίσοι πολίτες και όχι πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Ούτε πρέπει να κερδίζουν την προσοχή όλων μόνο κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν για να καταμετρηθούν τα έσοδα που εισφέρουν στα δημόσια ταμεία και μετά να ξεχνιούνται. Θέλουμε και διεκδικούμε την επιμήκυνση της προσοχής για τα νησιά μας. Πρέπει να έχουν την προσοχή που αξίζουν 365 μέρες το χρόνο.
Κι αυτό ακριβώς ήταν και το μήνυμα της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών της Γενικής μας Συνέλευσης που ανέδειξε τη θέληση όλων των αιρετών της νησιωτικής μας Περιφέρειας. Ενωμένοι, μια φωνή, μια γροθιά, να διεκδικήσουμε αυτό που αξίζουμε και όχι να τιμωρούμαστε επειδή πετυχαίνουμε κι έχουμε βάλει πλάτη μέσω του τουρισμού σε όλες τις διαδοχικές κρίσεις που έχουν πλήξει την πατρίδα μας, από το 2010 μέχρι σήμερα. Όταν μόνον η Ρόδος στη φετινή σεζόν κατέρριψε κάθε προηγούμενο ιστορικό ρεκόρ αφίξεων, με πάνω από 2,5 εκατομμύρια επισκέπτες, την ώρα που οι πάντες αγωνιούσαν για τα τουριστικά έσοδα ώστε να στηριχτούν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις στις σημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, αντιλαμβάνεται κανείς ποια θα ήταν η κατάσταση της οικονομίας αν έβγαινε από την εξίσωση η τουριστική συνεισφορά των νησιών μας.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι νησιώτες ξέρουμε από δύσκολα. Κι από φουρτούνες κι από καταιγίδες. Ξέρουμε πως δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το να κάνουμε συνεχώς «κουπί». Αυτό κάναμε κι αυτό συνεχίζουμε να κάνουμε. Παρά το μέγεθος των προκλήσεων, η Αυτοδιοίκηση είναι ενωμένη κι αποφασισμένη να διεκδικήσει και να πετύχει τους στόχους της. Δημιουργήσαμε ένα υπόδειγμα συνεργασίας μεταξύ πρώτου και δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης. Πετύχαμε να κρατηθούν όρθιες και όσο πιο ασφαλείς γινόταν οι μικρές νησιωτικές μας κοινωνίες, να γίνουμε η Περιφέρεια πρωταθλήτρια στην απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ, που μόλις έληξε και να είμαστε έτοιμοι να σχεδιάσουμε το νέο επιχειρησιακό μας πρόγραμμα με όραμα και τόλμη.
Όμως απέχουμε πολύ από εκεί που θέλουμε να φτάσουμε και δεν συμβιβαζόμαστε με τίποτα λιγότερο από αυτό που αξίζουν τα νησιά μας, η προσφορά τους και η εθνική σημασία τους. Γι’ αυτό και στο πρόσφατο συνέδριο της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου κωδικοποιήθηκαν τα βασικά αιτήματά μας και επιτρέψτε μου τη συνοπτική παρουσίασή τους.
Τα κύρια αιτήματά μας όπως αυτά υιοθετήθηκαν στο πρόσφατο συνέδριό μας είναι συνοπτικά τα παρακάτω.
- Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου διατηρεί σταθερά και διαχρονικά την τελευταία (13η) θέση στην κατανομή πόρων όλων των χρήσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων που η χώρα μας έχει θέσει στη διάθεση της αυτοδιοίκησης (Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, ΠΔΕ, ΕΠΑ, κ.ο.κ.).
- Το σύνολο της νησιωτικής αυτοδιοίκησης διεκδικεί την αύξηση του ποσοστού κατανομής της χρηματοδότησης από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, αναγνωρίζοντας με τον τρόπο αυτό τις πραγματικές ανάγκες λειτουργίας των νησιωτικών δήμων, και η θέση – πρότασή μας έχει ήδη κατατεθεί στο ΔΣ της ΚΕΔΕ και θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στην αυριανή μας συνεδρία.
- Επίσης θα πρέπει να ενισχυθεί άμεσα η χρηματοδότηση των μονάδων αφαλάτωσης οι οποίες λόγω της υπέρογκης αύξησης του ενεργειακού κόστους έχει ως αποτέλεσμα τη μη οικονομική βιωσιμότητα των ΔΕΥΑ. Δεν πρέπει κανείς μας να ξεχνά ότι οι μονάδες αυτές, για τα περισσότερα νησιά μας, είναι η μοναδική πηγή υδροδότησης τους.
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Δυστυχώς η νησιωτικότητα εξακολουθεί να παραμένει όρος με κενό περιεχόμενο παρά το γεγονός ότι είναι κατοχυρωμένη, με βάση το άρθρο 101 του Συντάγματος.
Είναι αναγκαία η πλήρης εφαρμογή της ρήτρας νησιωτικότητας σε κάθε νομοθέτημα, σε κάθε διακήρυξη, προκήρυξη δημοσίων συμβάσεων και βεβαίως και σε κάθε πρόγραμμα χρηματοδότησης. Το κάθε υπουργείο ανάλογα με τις αρμοδιότητές του θα πρέπει να βρίσκεται σε άμεση επικοινωνία με τους νησιωτικούς Δήμους και να γνωρίζει τα προβλήματα που υπάρχουν ανά τομέα ευθύνης του.
Αυτό είναι το νόημα της νησιωτικότητας ως οριζόντιας πολιτικής. Διαρκής μέριμνα από την πολιτεία για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης εξυπηρέτησης των νησιωτών, συμβάλλοντας έτσι στον εκμηδενισμό των αποστάσεων και την παροχή στους νησιώτες μας ισότιμης εξυπηρέτησης στις αυτονόητες δημόσιες υπηρεσίες.
Επιπλέον, το σύνολο της νησιωτικής αυτοδιοίκησης διεκδικεί την άμεση επαναφορά του μειωμένου κατά 30% Φ.Π.Α για τα νησιά. Θα συνεχίσουμε τις ενέργειες μας για την επίτευξη του στόχου αυτού, τόσο προς την Κυβέρνηση, όσο και προς τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διεκδικούμε επίσης τη στελέχωση των νησιωτικών δήμων με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, με κύριο κριτήριο πρόσληψης την εντοπιότητα, η οποία πρέπει να προτάσσεται του κριτηρίου των ειδικών κατηγοριών. Η εντοπιότητα θα αναγνωρίζεται με βάση τη μόνιμη κατοικία και σε δεύτερο βαθμό τη δημοτικότητα. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται σε σημαντικό βαθμό η εύρεση προσωπικού, και η παραμονή ειδικότερα των νέων μας στα νησιά.
Πολύ σημαντικό είναι επίσης να δοθεί θεσμικά στους ΟΤΑ η δυνατότητα παροχής οικονομικών κινήτρων για τους υπηρετούντες σε δημόσιες και δημοτικές θέσεις στα νησιά (όπως είναι γιατροί, δάσκαλοι, σώματα ασφαλείας, δημοτικοί υπάλληλοι, κλπ.).
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Άφησα για το τέλος ένα από τα βασικά αιτήματα της νησιωτικής αυτοδιοίκησης που είναι κατά κυριολεξία ζήτημα ζωής και θανάτου.
Η Υγεία. Οι δομές υγείας στα νησιά μας (περιφερειακά ιατρεία, κέντρα υγείας και νοσοκομεία) είναι υποστελεχωμένες, με σημαντικές ελλείψεις σε ειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό δημιουργώντας έντονο κλίμα ανασφάλειας, ιδιαίτερα στα μικρά νησιά. Και η Περιφέρειά μας και οι Δήμοι κάνουμε ότι μπορούμε με ίδιες δυνάμεις. Αλλά είναι ζήτημα που δεν αντέχουν να σηκώσουν οι δικές μας πλάτες. Η Πολιτεία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της για την πλήρη στελέχωση των κενών οργανικών θέσεων που υπάρχουν σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό σε κάθε νησί.
Κυρίες και Κύριοι,
Προφανώς δεν μπορούν να εξαντληθούν όλα τα ζητήματά μας σε μία εισήγηση – χαιρετισμό. Θα έχουμε τη δυνατότητα, τις επόμενες μέρες των εργασιών οι εκπρόσωποι μας να παρουσιάσουν αναλυτικά τόσο τις θέσεις και τις προτάσεις μας και να διεκδικήσουμε την υιοθέτηση κι υλοποίηση αυτών προς όφελος των νησιωτικών κοινωνιών της Πατρίδας μας.
Η προσφορά των νησιών μας είναι πολύ μεγάλη σε όλα τα επίπεδα και θεωρούμε ότι πρέπει να αναγνωριστεί με δίκαιο τρόπο. Χρειαζόμαστε επειγόντως ένα Νησιωτικό Σχέδιο Δράσης. Ολοκληρωμένο και συνεκτικό. Με σαφείς στόχους, με ξεκάθαρα χρονοδιαγράμματα, με πόρους και χρηματοδοτικά εργαλεία. Ένα Σχέδιο λύσεων που θα υπηρετεί με συνέπεια το όραμα της βιώσιμης και έξυπνης ανάπτυξης των νησιών μας.
Θα ήθελα τέλος κύριε Πρόεδρε να ενημερώσω το σώμα πως η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, διοργανώνει το Συνέδριό της, τις επόμενες ημέρες στη Ρόδο. Ευελπιστούμε μια επόμενη διαδικασία που θα διοργανώσει η ΚΕΔΕ να πραγματοποιηθεί σε κάποιο από τα νησιά μας, έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους συναδέλφους να χαρούν την ομορφιά του Αιγαιοπελαγίτικου χώρου, αλλά και να διαπιστώσουν από κοντά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως νησιωτικός και παραμεθόριος χώρος. Η πρόσκλησή μας είναι διαρκής.
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας.
Κύριε Πρόεδρε,
Σας παραδίδω το τελικό κείμενο με τα συμπεράσματα, τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 11 και 12 Νοεμβρίου 2021.
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ.
της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων
Νοτίου Αιγαίου
Αντώνης Β. Καμπουράκης
Δήμαρχος Ρόδου