Γράφει ο Μιχάλης Καβουκλής
Στις 13 Φεβρουαρίου, λίγο μετά τις 09:30 το πρωί, τα νέα άρχισαν να εξαπλώνονται με απίστευτη ταχύτητα: πέθανε ο Νεκτάριος Σαντορινιός. Είτε γνώριζε κανείς την κρισιμότητα της κατάστασής του είτε όχι, το σοκ αυτής της είδησης ήταν εξαιρετικά απότομο και δυνατό για τον κάθε ένα που τον ήξερε, τον είχε συναναστραφεί, τον είχε απλά ακουστά.
Για τους περισσότερους Ρόδιους και Δωδεκανήσιους, ο Νεκτάριος ήταν γνωστός ως ένας καλός φίλος, ένας εξαίρετος άνθρωπος. Ο τίτλος του Βουλευτή Δωδεκανήσου ή του Υφυπουργού και αργότερο Αναπληρωτή Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δεν τον “κατάπιαν”. Υπηρέτησε τις θέσεις που τον ανέδειξε ο λαός και του εμπιστεύθηκε ο αρχηγός του, με εξαιρετική αφοσίωση και αίσθηση καθήκοντος, αλλά παρέμενε πάντα ο Νεκτάριος, ο γελαστός, έξυπνος άνθρωπος, ο φίλος, ο αδερφός, ο σύζυγος της Ματίνας, ο πατέρας της Μελίνας και του Κωνσταντίνου.
Άνθρωπος με μεγάλη καρδιά και πολιτικός άνδρας με ξεκάθαρες απόψεις, γνώστης των προκλήσεων εφαρμογής κάθε πολιτικής, βαθιά ιδεολόγος αλλά και τρομερά ανοικτόμυαλος, υπηρετούσε τις ιδέες που πίστευε, σεβόταν τις αντίθετες απόψεις, αλλά πάνω από όλα αναγνώριζε την προσωπική ευθύνη που ενέχει η στάση του καθενός μας. Στην τελευταία του επιστολή, λίγες μέρες πριν μας αφήσει, υποκύπτωντας στην επάρετη νόσο, μετά από σκληρή μάχη, αναφέρει κάτι που, ασχέτως τι πιστεύει ο καθένας πρέπει να το έχουμε γνώμονα, είτε είμαστε πολιτικοί είτε απλοί πολίτες:
Όποιο και αν είναι το προσωπικό μας άχθος, έχουμε χρέος απέναντι στην Ιστορία και τις επόμενες γενιές να σταθούμε στη σωστή πλευρά του ποταμού και να παλέψουμε για την Αλλαγή. Γιατί χωρίς Δημοκρατία και Δικαιοσύνη, δεν μπορούμε να κοιτάξουμε το μέλλον.
Στις 15 Φεβρουαρίου, στον Καθεδρικό Ι.Ν. του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Ρόδο, φίλοι και γνωστοί προσήλθαμε να αποχαιρετίσουμε τον Νεκτάριο μας, για να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν ήταν ο Νεκτάριός μας, αλλά ο Νεκτάριος Σαντορινιός, Βουλευτής Δωδεκανήσου, και πρώην Υπουργός: δεν μας ανήκε, αλλά ανήκε σε όλους.
Πηγαίναμε στην κηδεία ενός φίλου, αλλά στην πραγματικότητα ήμασταν μέτοχοι ενός κορυφαίου πολιτειακού γεγονότος της Δωδεκανήσου. Η Δωδεκάνησος, σύσσωμη, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Ρόδου, του Μητροπολίτου Σύμης, του Επισκόπου Ολύμπου, με την παρουσία του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργού Ναυτιλίας, του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και τέως Πρωθυπουργού, σχεδόν 100 βουλευτών όλων των κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων και όλων των
βουλευτών Δωδεκανήσου, εκπροσώπων όλων των κομμάτων, και φυσικά όλων των τοπικών αρχών σε κορυφαίο επίπεδο: της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του Δήμου Ρόδου και Δήμων άλλων νησιών της Δωδεκανήσου, των Επιμελητηρίων, των Σωμάτων Ασφαλείας και κυρίως του Λιμενικού του οποίου προΐστατο, κατά τη θητεία του ως Αναπληρωτής Υπουργός Ναυτιλίας.
Η Δωδεκάνησος δεν έχανε για πρώτη φορά απλά έναν εν ενεργεία Βουλευτή, αλλά έναν Βουλευτή καθολικής αποδοχής για το ήθος, την αφοσίωση και την αγάπη του για τον ευλογημένο αυτό τόπο των Δωδεκανήσων που αγάπησε και χάρηκε όσο λίγοι. Από κάθε και πόστο που ποτέ ανέλαβε, η αφοσίωσή του στον κοινό σκοπό, όποιος και αν ήταν αυτός, ο Νεκτάριος Σαντορινιός ήταν στρατιώτης, λοχίας και στρατηγός, ανάλογα το τι απαιτούσε η στιγμή, η ανάγκη και οι συνθήκες. Ήξερε να δίνει μάχες μέχρι τέλους, και έτσι αντιμετώπιζε και τη μάχη του με τον καρκίνο, παλεύοντας, ζώντας, ζώντας με ουσία και προσφορά. Και μπορεί η πάλη να τον κατέτρωγε και να τον στερούσε από αυτούς που τον αγαπούσαν, αλλά στην πραγματικότητα αυτοί που τον αγαπούσαν, αυτοί που ακόμη τον αγαπάνε, ήξεραν και ξέρουν ότι η πάλη του αυτή, για κάθε σκοπό, ήταν η δύναμή του, το οξυγόνο του, η ζωή του. Ρ
ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΙΟΣ;
Ο Νεκτάριος Σαντορινιός γεννήθηκε στη Ρόδο (1972) και είχε καταγωγή από τη
Σύμη. Ήταν διπλωματούχος του τμήματος Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Έχει εργαστεί στον τομέα των Περιβαλλοντικών Μελετών και ως υπεύθυνος παραγωγής μιας παραδοσιακής Ροδιακής αρωματοποιίας, ενώ από το 2000 εργαζόταν στο Γραφείο Προγραμματισμού του Δήμου Ρόδου με κύρια καθήκοντα τις μελέτες έργων δράσεων και τις προτάσεις ένταξης δράσεων σε Ευρωπαϊκά (Β’ ΚΠΣ, Γ’ ΚΠΣ, ΕΣΠΑ, Interreg, URBAN κ.α.) και Εθνικά (Θησέας, ΕΠΤΑ, Πράσινο Ταμείο κλπ.) συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος και Γραμματέας του Δ.Σ. της Ένωσης Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών Δωδεκανήσου και είναι μέλος της αντιπροσωπείας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας της ΕΜΔΥΔΑΣ.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και υπηρέτησε σε πολλαπλές θέσεις το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου από το 2006 έως και τη διάλυσή του πριν μερικά χρόνια. Ήταν πιστός φίλαθλος της ΑΕΚ.
Από τα μαθητικά του χρόνια δραστηριοποιείται ως ενεργός πολίτης στην Αριστερά, κατόπιν μέλος του ΣΥΝ ενώ από το 2008 ως και το 2014 ήταν Συντονιστής της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Νότιας Δωδεκανήσου. Διετέλεσε Περιφερειακός Σύμβουλος Νοτίου Αιγαίου (2012-2014) με την παράταξη «Πολίτες Κόντρα στον Καιρό» και μέλος της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (2013-2014). Ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012 έως το 2013 και επανεξελέγη στο Συνέδριο του 2016.
Εξελέγη βουλευτής Δωδεκανήσου με τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου του 2015. Στις 5 Νοεμβρίου του 2016 ανέλαβε υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στην κυβέρνηση Τσίπρα. Στις 29 Αυγούστου 2018 ορίστηκε αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, θέση που διατήρησε έως τις 9 Ιουλίου 2019. Στις εκλογές του 2019 επανεξελέγη βουλευτής.
Με αφορμή τον θάνατο του Νεκτάριου Σαντορινιού, πλήθος φίλων και πολιτικών τον αποχαιρέτησαν. Μερικά από τα σχόλιά τους, σε Facebook και Twitter, αναπαράγουμε εδώ:
«[..] Ήταν ο άνθρωπος που κατάφερε με τη δουλειά του, με το χαμόγελο του, με την ανιδιοτέλεια του, με την αγωνιστικότητα και το κέφι του να κατακτήσει τις καρδιές όλων μας.
Γυρνώντας πολλά χρόνια πίσω βυθίζοντας τις σκέψεις και το μυαλό μας στην ψυχή μας και στην καρδιά μας βρίσκουμε το Νεκτάριο στη νεανική του ηλικία να ασχολείται με πάθος για τα κοινά. Δεν είναι τυχαίο ότι ο λαός της Δωδεκανήσου τον τίμησε με το αξίωμα του βουλευτή σε ηλικία μόλις 42 ετών, ούτε ένα τυχαίο ότι στις εκλογές του 2019 συγκέντρωσε έναν πρωτοφανή αριθμό ψήφων για βουλευτή της αντιπολίτευσης. Δεν είναι επίσης τυχαίο που ο πρόεδρος μας ο Αλέξης Τσίπρας τον θεωρεί έναν από τους καλύτερους και αποτελεσματικότερους υπουργούς που είχε.
Ο Νεκτάριος αγαπούσε και πονούσε τα νησιά μας και τους νησιώτες. Μέχρι την τελευταία στιγμή “αλώνιζε” πάνω – κάτω τα Δωδεκάνησα, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τους πόνους και την αρρώστια του. Και ναι χωρίς υπερβολή αφήνει ένα βαθύ αποτύπωμα στην κοινωνία.
Μπορούμε να τον λέμε: ο κύριος μεταφορικό ισοδύναμο, ο κύριος αφαλάτωση, ο κύριος Σχολή Πλοίαρχων Καλύμνου, ο κύριος αναβίωσης των ημερών μνήμης και δημοκρατίας, ο κύριος έπαυλη της Ρόδου, ο κύριος αναμορφωτής των λιμανιών της Δωδεκανήσου. [..]
[..] Τον Νεκτάριο όμως δεν θα το θυμόμαστε μόνο σαν έναν από τους πιο ικανούς πολιτικούς που έβγαλαν τα Δωδεκάνησα, θα το θυμόμαστε και σαν φίλο, σαν παρέα σαν τον διπλανό μας άνθρωπο. Ήταν ένας πανέξυπνος άνθρωπος που στα μάτια του συμπύκνωνε ένα μείγμα ευαισθησίας και συμπόνιας προς τους απλούς ανθρώπους με μία έμφυτη οξυδέρκεια και ικανότητα για την επίλυση των προβλημάτων τους. Ήταν άνθρωπος ήρεμος, πράος, καλοκάγαθος. Ποτέ δεν άφηνε τις πολιτικές διαφορές να εξελιχθούν σε προσωπικές
αντιπαραθέσεις. Κατάφερνε οι ιδέες και τα πιστεύω του να εντάσσονται στην κοινωνική ηθική και να γίνονται εργαλείο εφαρμογής κανόνων για μια διαφορετική κοινωνία που θα κυριαρχεί η δικαιοσύνη, η ισότητα και η αλληλεγγύη.
[..]»
ΔΗΜΉΤΡΗΣ ΓΆΚΗΣ
Βουλευτής Δωδεκανήσου, ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
—–
«[..] Μεγάλος ο πόνος, μεγάλη η θλίψη που νιώσαμε και νοιώθουμε με την απώλεια
του δικού μας Νεκτάριου, του δικού μας ανθρώπου. Ο άνθρωπος, οικογενειάρχης,
ο πολιτικός, μα πάνω απ’ όλα ο φίλος, που τόσα πολλά προσέφερε και που είχε
ακόμα να προσφέρει περισσότερα. Με την απουσία του η Ρόδος μας, τα Δωδεκάνησα και όχι μόνο έγιναν σήμερα φτωχότερα. Εκεί που πας αγαπημένε μας, θα συναντήσεις φίλους που σ’ αγάπησαν και πίστεψαν σε σένα. Είμαι σίγουρη πως μόλις βρεθείτε όλοι εκεί ψηλά, δεν θα σταματήσετε να σχεδιάζετε, να οργανώνετε και να αγωνίζεσθε για τα πιστεύω σας».
ΈΛΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΆ
Καθηγήτρια Χορού, Χορογράφος
—–
«Ορισμένες στιγμές τα λόγια είναι φτωχά. Όταν πρόκειται να αποχαιρετήσεις έναν δικό σου άνθρωπο που φεύγει τόσο νωρίς. Ο Νεκτάριος Σαντορινιός υπήρξε ένας από τους πιο αποτελεσματικούς υπουργούς Ναυτιλίας και νησιωτικής πολιτικής. Πάνω από όλα όμως υπήρξε ένας σπάνιος άνθρωπος. Η απώλεια για όλους μας είναι μεγάλη».
ΑΛΈΞΗΣ ΤΣΊΠΡΑΣ
Πρόεδρος ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, πρ. Πρωθυπουργός
—–
«[..] Εμείς οι κάτοικοι των μικρών νησιών σου χρωστάμε πολλά για τα έργα, τις δράσεις και τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που ανέλαβες υπηρετώντας την ουσία της πολιτικής που είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Με τα έργα των αφαλατώσεων μας “ξεδίψασες” και μας έκανες κυριολεκτικά να “πίνουμε νερό στο όνομά σου”. Το μεταφορικό ισοδύναμο φέρει την προσωπική σου σφραγίδα μετά από δεκαετίες άγονων συζητήσεων και ζυμώσεων.[..]»
ΦΏΤΗΣ ΜΆΓΓΟΣ
Δήμαρχος Λειψών
—–
«Άφησε ανεξίτηλο το προσωπικό πολιτικό του στίγμα σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις
και έργα πνοής για τα Δωδεκάνησα και τις νησιωτικές περιοχές της χώρας μας.
[..] Θυμάμαι ένα βράδυ που είμασταν στη Νίσυρο για ένα αναπτυξιακό συνέδριο που διοργανώθηκε από το Δήμο, μιλούσαμε με το Νεκτάριο και τον Σωκράτη το Φάμελλο για το μεταφορικό ισοδύναμο που τότε ακόμη δεν είχε εξαγγελθεί επίσημα. Εξηγούσε πως απλά θα δηλώνεις το ΜΑΝ στην έκδοση του εισιτηρίου, και τα χρήματα θα εμβάζονται δίχως άλλη διαδικασία στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων. Μιλούσε για αυτό με ενθουσιασμό και τα μάτια του γυάλιζαν από χαρά και ικανοποίηση. Για τα τότε δεδομένα ηχούσε πολύ πρωτοποριακό. Ο Νεκτάριος διέθετε, πολιτική συγκρότηση, τεχνοκρατικές γνώσεις, όραμα, ήθος, αξιοπρέπεια, περηφάνεια και απέραντη αγάπη για τα νησιά και τους κατοίκους τους. Τόσα προτερήματα συνδυαστικά, δεν συναντώνται εύκολα. Ακόμη και όταν του ανατέθηκε το υπουργείο, ο χαρακτήρας του και η καθημερινή του στάση απέναντι σε όλους δεν άλλαξε στο παραμικρό. Ήταν ένας επιπλέον λόγος που αγαπήθηκε. Δανείζομαι από κείμενο του Θανάση Καρτερού: «Ούτε βουλευτής, ούτε υπουργός, ούτε πολιτικός. Νεκτάριος ήταν και θα παραμείνει. Ο δικός μας Νεκτάριος»
[..]»
ΙΆΚΩΒΟΣ ΓΡΎΛΛΗΣ
πρ. Πρόεδρος ΤΕΕ/Τμ. Δωδεκανήσου
—–
«[..] Οι Δωδεκανήσιοι αποχαιρετούν με βαθιά θλίψη και οδύνη έναν άξιο εκπρόσωπο τους στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, ο οποίος τιμούσε με την παρουσία του τη Βουλή των Ελλήνων.
Διετέλεσε Αναπληρωτής Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κατά την διάρκεια του κοινοβουλευτικού του βίου, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα και σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα άφησε το δικό του θετικό αποτύπωμα. Η υλοποίηση του μεταφορικού ισοδύναμου, οι αφαλατώσεις στα νησιά, η παραχώρηση της Ροδιακής Έπαυλης, το κτίριο Ακκάβη,οι αναπλάσεις του ανατολικού μετώπου της Ρόδου, επέκταση ξύλοπεζόδρομου, το σχέδιο της προγραμματικής της Μεσαιωνικής πόλης, τα ΣΔΙΤ και τόσα άλλα, φέρουν και την δική του σφραγίδα. Ένας άνθρωπος του χρέους, της ευθύνης, υπέρμαχος των ιδανικών της Δημοκρατίας, με κοινωνικές ευαισθησίες, με προσφορά, προσιτός και ανιδιοτελής, δυνατός, δημιουργικός, και περήφανος. Μπορούσε και ήθελε να δώσει ακόμη περισσότερα στον τόπο μας. Στη σκέψη μας θα μείνουν χαραγμένα για πάντα, οι ιδέες, η αγωνία και οι δύσκολοι πολιτικοί αγώνες που έδωσε, για μια καλύτερη Δωδεκάνησο. [..]»
ΦΏΤΗΣ ΧΑΤΖΗΔΙΆΚΟΣ
πρ. Δήμαρχος Ρόδου
—–
«[..] Αυτό το ασήκωτο, το απαλύνει μία τρυφερή, μία γλυκιά ανθρώπινη ανάμνηση ενός άξιου, δημιουργικού συναδέλφου που τίμησε την ιδιότητα του βουλευτού, του υπουργού, του πατέρα, του συζύγου, του οικογενειάρχη και κυρίως του Δωδεκανήσιου. Αιωνία του η μνήμη [..]»
ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΤΑΣΟΎΛΑΣ
Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων
Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε πρωτότυπα στην έντυπη έκδοση του περιοδικού «Η ΡΟΔΟΣ ΜΟΥ», Τεύχος Μαρτίου 2023.